KULA TODORA OD STALAĆA

Nedaleko od Stalaća, mesta u opštini Ćićevac, nalazi se srednjovekovno utvrđenje „Kula Todora od Stalaća“ ili „Todorova kula“ koja sve više privlači pažnju turista. Od utvrđenja opstali su samo ostaci Donžona, zbog čega se ceo lokalitet obično naziva „kulom“. Reč je o samo jednom u nizu kulturno - istorijskog nasleđa opštine Ćićevac, koja ima viševekovnu istoriju i bogatu tradiciju.

Na ostacima antičkog grada podignuto je utvrđenje Todora od Stalaća, poznato i kao „Todorova kula“. Nalazi na obroncima Mojsinjskih planina - srpska Sveta Gora (na kojoj se nekad nalazilo 70 srpskih crkava i manastira). Smatra se da je kulu podigao knez Lazar Hrebeljanović, na ostacima antičkog grada. Građevina je imala veliki strateški značaj, jer je iz nje kontrolisan prilaz gradu Kruševcu (tadašnjoj srpskoj prestonici). Ulaz je, zbog veće bezbednosti, bio na drugom spratu. Prema Konstantinu Filozofu, tvrđavu je 1413. godine razorio sin turskog sultana Bajazita kada je krenuo u pohod na srpsku prestonicu. Tvrđavu je od razaranja branio vojvoda Prijezda, kako se navodi u epskoj pesmi.

Ovu kulu, prati istinita priča o bezuslovnoj ljubavi (princeze Jelice i vojvode Prijezde) koja je, na žalost, tragično prekinuta.

- Roditelji Princeze Jelice su bili Vojvoda Oliver iz porodice Orlovića i Beloslava, kćerka Vojvode Vitomira iz Braničeva. Jelica se rodila u Petrusu posle tri godine iščekivanja. U Stalaću, na ušću Južne i Zapadne Morave, živela su dva sina Vojvode Todora, blizanci Pojezda i Prijezda. Kada je stariji brat blizanac počeo da poboljeva u nogama, nasledno Vojvodstvo od oca Todora dobio je mlađi brat Prijezda. Dogodilo se da vojska Petrusa, Kalenića i Koprijana krenu na vojsku Stalaća i Bovna i to nije bilo prvi put da dve Srpske vojske udare jedna na drugu zarad tuđih interesa. Vojvoda Oliver je predvodio jednu, a Vojvoda Prijezda drugu vojsku. U toj bici Vojvoda Oliver je smrtno stradao. Na rukama Vojvode Prijezde je ispustio dušu. – priča nam meštanin, Dragan Čapkunović - organizator i idejni tvorac manifestacije „Pod klima Arhangela“ koja se tokom leta priređuje u porti manastira Svetih Arhangela u Stalaću.

U srpskoj narodnoj epskoj pesmi, pokosovskog ciklusa, „Smrt Vojvode Prijezde“ opisan je tragičan kraj Todora od Stalaća i njegove ljube Jelice. U pesmi, koju je zabeležio Vuk Stefanović Karadžić, vojvoda Prijezda i njegova verna ljuba Jelica zajedno su skočili sa Todorove kule u Moravu kad su Turci osvojili Stalać. Po drugoj teoriji, Jelica je skočila u Moravu kada je njen suprug Todor, koji je branio kulu od Turaka, izgubio život u borbi upravo u donžon kuli. Udovica velikog junaka nije htela da padne u ruke Turcima, pa je okončala život skokom sa kule u reku.

Kula „Todora od Stalaća“, kao kula ljubavi, bila je mesto hodočašća mnogih zaljubljenih parova, koji su dolazili da se zakunu na vernost pre ili posle venčanja.

Pre nekoliko godina, Udruženje „Todor od Stalaća“ pokrenulo je inicijativu i prikuplja sredstva za obnovu tvrđave koja predstavlja kulturno dobro od velikog značaja.

Ovaj tekst, deo je projekta „VRATA ĆIĆEVCA“ koji „Pobeda“ realizuje u saradnji sa opštinom Ćićevac, a u okviru projekta kojim se ostvaruje javni interes u oblasti javnog informisanja na teritoriji opštine Ćićevac.

DODELJENI UGOVORI KORISNICIMA SUBVENCIJE ZA SAMOZAPOŠLJAVANJE

PRVI SNEG NA KOPAONIKU NAJAVLJUJE USPEŠNU ZIMSKU SEZONU

GIMNAZIJALCI IZ OSTILJE, CELJA I KRUŠEVCA PREDSTAVILI ZAVRŠNE PROJEKTE

POSETA ČLANOVA SAVETA EVROPE KRUŠEVCU

SVETSKI DAN TELEVIZIJE OBELEŽEN U GERONTOLOŠKOM CENTRU

NOVA IKT OPREMA ZA KRUŠEVAČKE VRTIĆE

DANAS JE SVETSKI DAN TELEVIZIJE

SABOR SVETOG ARHANGELA MIHAILA – ZAŠTITNIK VERE I PORODICE

RADIO VEZA - VID SIGURNE KOMUNIKACIJE: DODELJENA OPREMA ZA 18 POLAZNIKA RADIO VEZISTA

DANAS SE OBELEŽAVA SVETSKI DAN DETETA