VODIČ KROZ TEMNIĆKA IMENA: SREDNJOVEKOVNI TRG POD ORASIMA, KRAJ KISELE VODE

Kraj izvora kisele vode, na desetak kilometara od Varvarina, nalazi se jedan od najstarijih hramova u Temniću, crkva Svetog Jovana Krstitelja, jedina koja se u ovom kraju vezuje za srpske vladare iz loze Nemanjića. Pre tri godine je u ovom selu pokrenuta i kulturno – istorijska manifestacija „Sveto mesto pomirenja“, u čast legendi prema kojoj su se posle dugogodišnjeg građanskog rata pomirili srpski vladari, braća, kraljevi Milutin i Dragutin i gde se, do 1813. godine, nalazio Manastir Orašje.

Letopis crkve Svetog Jovana Krstitelja u Orašju, koji se čuva u crkvenoj biblioteci, jednoj od najstarijih biblioteke u ovom kraju, govori da je manastir sagradio Kralj Milutin u četrnaestom veku (oko 1312. godine), koji je u svoje vreme najpre podigao prednji deo hrama (istočni deo), a da je priprata delo Obrenovića. Manastir je bio živopisan i imao je i svoje konake koji su postojali do Velike seobe Srba za vreme Arsenija Čarnojevića pećkog patrijarha. Tada je manastir razoren i popaljen, a posle Svištovskog mira u doba Mustafe paše narod je na inicijativu bratstva kaluđera manastira Kalenića obnovio manastir u Orašju i od tada pa sve do kraja II svetskog rata bio je metoh manastira Kalenić.

Istoričar Đorđe Petković objašnjava da, imajući u vidu da se samo ovaj hram vezuje za kralja Milutina, a svi ostali u ovom kraju za kneza Lazara, Đurađa Brankovića, manifestacija „Sveto mesto pomirenja“ je i osnovana sa ciljem da se dođe do većih saznanja o istoriji ovog kraja.

„Kralj Milutin bio je jedan od onih Nemanjića koji je jako razvijao privredni život u Srbiji, tako da se pominju brojni trgovi u njegovo vreme, a ni jedan trg nije mogao da opstane ako nema dva objekta – crkvu i grad koji se nalazio iznad crkve na brdu. Ovde su bili svi uslovi i za trg i za crkvu, lokacija se nalazila na sredini između Levča ravničarskih krajeva Varvarina i ovde je bilo mesta za prvu razmenu dobara između naroda gornjeg i donjeg Temnića. Kod svih tih objekata gde se organizovala razmena dobara trebalo je obezbediti vodu, a ovde imamo ovaj bogom dani kiseljak, ali i Kalenićku reku“, navodi Đorđe Petković.

Joakim Vujić (1772-1847) došavši u Orašje, na svom putovanju po Srbiji, navodi da se pri kraju sela nalazi jedan stari manastir. „Obače u vreme rata serpskoga vožda G. Petrovića, bjaše ova crkva od Turaka popaljena, razorena i mnogo tiranstva i razbojničestva po njoj počinjena“, zapisao je Joakim Vujić.

Istraživač Temnićkog kraja sa početka dvadesetog veka, učitelj Stanoje Mijatović navodi da je znatna starina oraška crkva koju je podigao Kralj Milutin 1321. godine , da je za vreme Turaka dva puta rušena, da ju je obnovio Obor knez Jevta Brkić i da je do Drugog srpskog ustanka bio manastir, jer već 1815. poruku sa pozivom na ustanak u Jagodinskoj nahiji na jednoj njivi kod sela Bačine čita pop Filip, bivši studenički vojvoda, a sutradan poruka je pročitana kod crkve u Orašju okupljenim seljanima i istu je pročitao pop Ognjan.

Po predanju, Orašje je ime dobilo po mnogim orasima, kojih i danas ima i jedno je od najstarijih u temnićkom kraju, a prema „Istorijskoj mapi Levačke župe“ između Pajkovca i današnjeg Orašja postojao je Oraški prnjavor (na toj lokaciji danas postoje ostaci srednjevekovnog utvrđenja). Manastir je posetio i Hajduk Veljko Petrović 1810. godine, neposredno pre Varvarinskog boja, radi nekog važnog dogovora sa igumanom Rafailom. U ovom selu je pred crkvom 1815. godine pročitano pismo Kneza Miloša u kome je pozvao narod na ustanak, te je doneta odluka da se i Temnićani dignu na ustanak, a u borbu su ih poveli knez Mileta Radojković i Nikola Mandrda.

Staro selo bilo je manastirski prnjavor i nalazilo se na mestu koje se i danas tako zove. Kada su Turci 1813. godine porušili manastir, to selo je raseljeno i tek posle Drugog srpskog ustanka zasnovano je novo. Zasnovao ga je neki Raon (Aron) Cincarin koji je ovde došao iz Makedonije, da sa osam sinova popravlja crkvu. Tu je i ostao, a od njega vode poreklo Cincarevići - Miškovići. Ostali stanovnici su došli iz Stare Srbije, sokobanjskog, vranjskog, užičkog i kruševačkog kraja.

Ovaj tekst je deo projekta koji „Pobeda“ realizuje u saradnji sa Opštinom Varvarin, a u okviru projekta kojim se ostvaruje javni interes u oblasti javnog informisanja na teritoriji opštine Varvarin.

POSETA ČLANOVA SAVETA EVROPE KRUŠEVCU

SVETSKI DAN TELEVIZIJE OBELEŽEN U GERONTOLOŠKOM CENTRU

NOVA IKT OPREMA ZA KRUŠEVAČKE VRTIĆE

DANAS JE SVETSKI DAN TELEVIZIJE

SABOR SVETOG ARHANGELA MIHAILA – ZAŠTITNIK VERE I PORODICE

RADIO VEZA - VID SIGURNE KOMUNIKACIJE: DODELJENA OPREMA ZA 18 POLAZNIKA RADIO VEZISTA

DANAS SE OBELEŽAVA SVETSKI DAN DETETA

ZORAN TOMIĆ ODRŽAO SASTANAK SA PREDSTAVNICIMA MINISTARSTVA DIGITALNOG RAZVOJA,INOVACIJA I AEROKOSMIČKE INDUSTRIJE REPUBLIKE KAZAHSTAN

MESNA ZAJEDNICA RASADNIK -ODGOVORNA ZAJEDNICA SVIH STANARA

JAVNI POZIV ZA NABAVKU KVALITETNIH PRIPLODNIH GRLA