Burna prošlost, istorija odbrambenih i oslobodilačkih ratova, obeležila je i temnićki kraj, a kao čuvari te prošlosti u svakom selu opštine Varvarin, kao i u samoj varoši, brojni su spomenici koji čuvaju sećanje na junake koji su svoje živote položili za slobodu Srbije.
Najvažniji istorijski događaj u ovom kraju je čuvena bitka na Varvarinskom polju iz septembra 1810. godine, jedna od najvećih bitaka Prvog srpskog ustanka. Na lokaciji zvanoj „Sastavci“ (gde se spajaju Južna i Zapadna Morava i stvaraju Veliku), 23. septembra 1910. godine, a povodom proslave stogodišnjice Varvarinske bitke, kralj Petar I Karađorđević, prestolonaslednik Aleksandar i unuk slavnog grofa Nikolaj Orurk svečano su otkrili spomenik grofu Josifu Kornelijusu (Korniloviču) Orurku i ruskim vojnicima, učesnicima boja, (rad Đovanija Bertota) na jednostavnoj mermernoj piramidi, visine 3 metara, gde je zapisana posveta: „Generalu grofu Orurku, zapovedniku ruske vojske na Varvarinskom boju i ostaloj braći ruskim borcima i junacima. U spomen stogodišnjice boja zahvalni Temnićani 1910. god.“. Ispod teksta je izdubljeni krug, predviđen za reljef sa polukružnim tekstom: „U slozi je Slovenima snaga“. U neposrednoj blizini spomenika je groblje sa nekoliko starih spomenika iz 18. i 19. veka, kao i spomen ploča ruskim Kozacima, postavljena 2019. godine.
Kralj Petar I Karađorđević i prestolonaslednik Aleksandar, u Gradskom parku u Varvarinu, otkrili su 1910. godine i spomenik Jovi Kursuli i srpskim junacima, piramidalni spomenik od crnog mermera, posvećen poznatom junaku Varvarinskog boja Jovi Kursuli i slavnim našim junacima i borcima u spomen stogodišnjice boja na Varvarinskom polju“. Na poleđini spomenika uklesani su stihovi iz pesme „Jovo Kursula“ Jovana Dragaševića.
Spomen park „Sastavci“ je, odlukom Vlade Republike Srbije 1997. godine, proglašen za znamenito mesto u Srbiji, dok je povodom dvestogodišnjice bitke na Varvarinskom polju, pored spomenika grofu Orurku, postavljen i novi spomenik u obliku piramide, od svetlosivog mermera, visine 3,5 metara, podignut u znak sećanja na hrabrost i istrajnost srpskih i ruskih boraca – učesnika Varvarinskog boja.
Združena srpsko - ruska vojska je brojala oko 9.000 srpskih ustanika, ojačana sa 3.000 ruskih dobrovoljaca, kao i jednim odredom kozaka i sa 6 ruskih topova. Glavni udar je išao ka pravcu gde su se nalazili ruski topovi, ali su uz velike gubitke bili odbijeni. Huršid paša je mirovao naredna dva dana. U međuvremenu se dogodio jedan od dvoboja koji je obeležio bitku i znatno osokolio Srbe i Ruse. Jovan Kursula je u megdanu ubio Omer-agu - Crnog Arapina, čime je znatno podigao moral kod srpske i ruske vojske koje su se spremale za novi udar.
Ovaj tekst je deo projekta koji „Pobeda“ realizuje u saradnji sa Opštinom Varvarin, a u okviru projekta kojim se ostvaruje javni interes u oblasti javnog informisanja na teritoriji opštine Varvarin.
Ostavite komentar