„SPOMENICI ČUVARI VARVARINSKOG NASLEĐA“: SEĆANJE NA JUNAKE I ŽRTVE RATOVA 20. VEKA ČUVAJU SPOMENICI U TEMNIĆU

Nikola Petrović 25-10-2024

Temnić se kroz istoriju našao na putu brojnim osvajačima i okupatorima, a nisu ga zaobišla ni dva svetska rata koja su obeležila 20. vek, kao ni ratovi devedesetih godina. Poznati kao pravdoljubivi i sa vekovnom junačkom istorijom, brojni Temnićani su živote dali za slobodu i za svoju otadžbinu, a kako bi se njihova imena sačuvala u sećanju budućih generacija, kao podsetnici junačke i burne istorije srpskog naroda u ovim krajevima i dan danas stoje spomenici, svedoci prošlosti.

Nema naselja u Temniću koje nije dalo svoje junake, kao što nema ni mesta koje kroz brojne svedoke burne istorije ne čuva sećanje na žrtve tih ratova. U narednim tekstovima, a u okviru projekta koji ove godine list Pobeda realizuje, obradićemo i ostala naselja, dok ćemo se u ovom tekstu osvrnuti na sam Varvarin i Selo Varvarin i na obeležja koja čuvaju sećanje na Varvarince.

Na najsvežije rane iz 1999. godine i nezapamćeni zločin nad nedužnim civilima svedoči spomenik na obali Velike Morave, podignut u znak sećanja na 30. maj te godine kada je u bezumnom zločinačkom činu ubijeno desetoro nedužnih civila. Imena Sanje Milenković, Milivoja Ćirića, Milana Savića, Vojkana Stankovića, Zorana Marinkovića, Ratobora i Ružice Simonović, Stojana Ristića, Tole Apostolovića i Dragoslava Terzića stoje upisana na ovom spomen - obeležju za večno sećanje na nepotrebno ugašene živote. Pored ovog spomen - obeležja, 2001. godine je postavljena i spomen – bista u parku ispred Srednje škole Varvarin Sanji Milenković, učenici Matematičke gimnazije u Beogradu i najmlađoj žrtvi NATO zločina u Varvarinu, dok je u hramu Uspenja Presvete Bogorodice u Varvarinu oslikana pre par godina i freska „Varvarinski mučenici“.

Pamćenje na Balkanske ratove i Prvi svetski rat čuva spomen - ploča na hramu Uspenja Presvete Bogorodice u Varvarinu gde je uklesano 16 imena vojnika i oficira, ali je taj broj mnogo, mnogo veći zato što je tokom ratova od 1912. do 1918. godine izginulo preko 2000 Temnićana, u ratnim dejstvima ili usled zločina okupatora nad stanovništvom.

Sećanje na Prvi i Drugi svetski rat čuva i spomenik ispred nekadašnje fabrike „14. Oktobar“ u Selu Varvarin na kome se nalazi više desetina imena, hrabrih junaka, žrtava fašističkog terora, ali i natpis koji podseća na veliku pobedu iz Prvog srpskog ustanka i Varvarinsku bitku.

Na zgradi Opštinske uprave opštine Varvarin nalazi se spomen - ploča posvećena uglednom advokatu Marinu Marinoviću iz Begorada, koji je mučki ubijen sa suprugom 27. marta 1944. godine od strane domaćih izdajnika i bačen u Veliku Moravu. U spomen - parku nalaze se i tri biste narodnim herojima: Miodragu Milojeviću Miti iz Parcana (poginuo 1943. godine), Ljubisavu Ljubi Vaskoviću iz Svojnova i Miodragu Ivanoviću Veljku iz Sela Varvarin. U ovom spomen - parku nalazi se i spomen - obeležje koje čuva sećanje na Slovence koji su 1941. godine pronašli utočište u Varvarinu, a koje je postavio Savez boraca iz grada Ravne na Koroškem, sa natpisima „Neka bratska veza ostane večita. Slovenački izgnanci 1941 - 1945. OOSB Ravne na Koroškem Litija“, „U znak zahvalnosti vama koji ste nas u danima nesreće bratski primili“ i „Uspomena na njih koji su postali žrtve zla na bratskoj grudi“.

Ovaj tekst je deo projekta koji „Pobeda“ realizuje u saradnji sa Opštinom Varvarin, a u okviru projekta kojim se ostvaruje javni interes u oblasti javnog informisanja na teritoriji opštine Varvarin.




Ukupno komentara 0

Ostavite komentar