Latinica | Ћирилица
KRUŠEVAC Vremenska prognoza


ARHEOLOŠKI LOKALITETI U ŽUPI

Ivana Gavrilović 15-08-2021

Srednjovekovni grad Koznik predmet je arheloških istraživanja još od sedamdesetih godina 20. veka. Mada je od tada nezaobilazna župska znamenitost, još uvek nije bilo ozbiljnih konzervatorskih i restauratorskih radova koji bi ovo utvrđenje uvrstili na listu nezaobilaznih srpskih znamenitosti.

Slično stoje stvari i sa župskim poljanama. Nakon Drugog svetskog rata one su uglavnom izgubile svoju ulogu sezonskog naselja, neke su postale mesta za stalno stanovanje, neke su propale. Ipak, četiri preostale (Pokrep, Crvena Jabuka, Ježevica i Lukarevina), zaslužuju da budu predmet rada i interesovanja arheologa i istoričara. Direktor Zavičajnog muzeja Župe vrlo se angažovao oko toga da kulturnu javnost Srbije obavesti o postojanju ovih autentičnih naselja, kao i o potrebi da ona budu adekvatno očuvana.

Najveća arheloška senzacija u Župi jeste Vitkovačko polje. Još od šezdesetih godina dvdesetog veka i prvih istraživanja profesora istorije i potonjeg osnivača Zavičajnog muzeja Župe Milosava Bondžića, Vitkovačko polje ne prestaje da nas iznenađuje i proslavlja u svetu. Ovo polje, na četiri kilometra od Aleksandrovca i na regionalnom putu Aleksandrovac – Kruševac postire se na 120 hektara površine. Na ovom potezu pre nekih 7000 godina postojalo je i jedno od najznačajnijih naselja vinčanske kulture.

Najlepši primerci vinčanske grčarije nađeni su upravo u Župi, na Vitkovačkom polju, i to sasvim slučajno. Četiri figurine, Lady of Aleksandrovac, Madam de Župa, Venus de Vitkovo i Madam de Venčac (od 2009. imaju i ,,domaća“ imena - Miladija, Ružica, Grozdana i Kadivka), bile su izlagane u brojnim zapadnoevropskim muzejima, uporedo sa poznatim figurama, poput Vilendorfske Venere. Danas se čuvaju u Zavičajnom muzeju Župe. Ipak, ni svetska slava ni značaj vitkovačkih figurina nisu bili dovoljni – poslednja ozbiljnija istraživanja ovog lokliteta vršena su 1971. godine.

Budući da je ovaj lokalitet pod zaštitom države, zaštitna arheološka istraživanja obavezna su za svakog ko nešto gradi ili radi na njemu. Prilikom upravo takvih, zaštitnih arheloških iskopavanja za potrebe seoske kanalizacije 2019. godine otkrivena je još jedna figurina, najmonumentalnija do sada. Tim priznatih stručnjaka izvršio je restauraciju i konzervaciju statue, a vest o njenom pronalasku odjeknula je i u zemlji i u svetu.

Pronalazak ove figurine otvorio je nove mogućnosti i za arheološka istražavanja u Župi, ali i za njihovu prezentaciju, budući da će se sve figurine naći u obnovljenom i rekonstruisanom Zavičajnom muzeju Župe, a sve to uz pomoć Ministarstva kulture i informisanja.

Ovaj tekst je deo projekta „Župska razglednica“ koji se realizuje uz podršu opštine Aleksandrovac, a u okviru projekta kojim se ostvaruje javni interes u oblasti javnog informisanja na teritoriji opštine Aleksandrovac.


Share

Ukupno komentara 0

Ostavite komentar

UČENICI DRUGOG RAZREDA OŠ „DRAGOMIR MARKOVIĆ“ U POSETI CENTRU OSI

I.M.

DELEGACIJA GRČKIH PRIVREDNIKA NA PRIJEMU U KABINETU GRADONAČELNIKA: NOVI KORACI U SARADNJI

J.M.

ASFALTIRANE DVE ULICE U VELIKOM ŠILJEGOVCU

I.M.

GRČKA POSLOVNA DELEGACIJA U KRUŠEVCU – U PROSTORIJAMA RPK ODRŽAN KLJUČNI SASTANAK SA PRIVREDNICIMA

J.M.

U ŠILJEGOVCU OTVOREN TEREN ZA MALI FUDBAL I RUKOMET

I.M.

PROSLAVLJEN ĐURĐIC ISPRED CRKVE SVETOG GEORGIJA NA BAGDALI 3 – U TOKU OBNOVA SVETINJE

M.A.

PRIJEM ZA FOLKLORNI ANSAMBL „ČARAPANI“

Izvor: Grad Kruševac

DODELJENI UGOVORI ZA NABAVKU PAKETA HRANE I OGREVNOG DRVETA

Izvor/foto: GRADSKA UPRAVA GRADA KRUŠEVCA

SPREMNOST ZA ZIMSKU SEZONU – TEMA ŠTABA ZA VANREDNE SITUACIJE

PREMINUO ŽIKA ĐORIĆ

Naslovne strane

Vremeplov

29-04-1946

01-02-2024

01-02-2024

22-11-1947

13-04-1944

14-11-1952

07-11-1952

16-11-1944

Reklamni prostor

Misao dana